Archeolodzy z serbskiego Muzeum Ras dokonali fantastycznego odkrycia na jednym ze wzgórz w okolicach Pešter. Fundamenty trzech, czworokątnych budynków wraz z okalającymi je ścianami w kształcie niemal idealnych okręgów są bardzo wyraźnie widoczne na zdjęciach satelitarnych. Ogień spowodowany uderzeniem pioruna, doprowadził do wypalenia dużej części krzewów jałowca na bezimiennym, niezamieszkałym wzgórzu, na którym wypasano owce. Dzięki temu udało się odkryć kontury tych niezwykłych budowli, które są zapewne pozostałościami po słowiańskiej świątyni. Muzeum Ras z miasta Novi Pazar to szanowana w Serbii instytucja o ponad 50 letniej tradycji. Odkrycia dokonano pod koniec Października, podczas prac badawczych nad kopcami z okresu poprzedzającego dynastię Nemaniczów. (Najważniejsza z panujących dynastii w średniowiecznej Serbii).
Na podstawie wstępnych prac wykopaliskowych, podczas których odkryto typową słowiańską ceramikę, zakłada się, że w tym miejscu miał miejsce kult politeistyczny, którym głównym bóstwem mógł być Świętowid. Znaleziska sugerują, że mogło to być wciąż aktywne miejsce kultu aż do IX lub nawet X wieku, kiedy to znaczna cześć ludność Serbii została ochrzczona. Nie ma natomiast żadnych wskazówek mówiących o tym kiedy świątynia mogła powstać.
Prace badawcze prowadzone są przez zespół naukowców w składzie Svetlana Čeković, Nadžib Kočan i Vladan Vidosavljević. Archeolodzy przyznają, że to odkrycie wprowadziło ich w spore zdumienie, gdyż nie znaleziono dotychczas, żadnych podobnych budowli. Kwadratowe budynki mają około 10 metrów kwadratowych powierzchni i są wpisane w okręgi o średnicy 20 metrów.
Pojawiło się zatem wiele pytań. Jaki był cel tego kompleksu ? Jakie symboliczne znaczenie mają budynki o tak niezwykłych kształtach ? Dokąd prowadziły wyjścia z tych budowli ?
Stary Ras a w szczególności płaskowyż Pešter to prawdziwa skarbnica toponomastyczna. Występujące tu liczne przedchrześcijańskie nazwy miejscowe, nie pozostawiają wątpliwości co do kultowego charakteru tego miejsca. Trebište, Trebežići, Trebiće, Potreb to nazwy mające swe źródło w wyrazie trzeba (serbskie: treba) czyli ofiara (obiata) składana Bogom. Z kolei nazwy Dobri Dub, Dubovo to prawdopodobnie miejsca gdzie rosły święte dębowe gaje.
* Ze względu na niskie temperatury i duże opady śniegu występujące w tym regionie Pester jest nazywany Serbską Syberią, z kolei dzięki licznym w tym miejscu śladom historycznych monumentów i zabytków kultury, region ten jest czasem określany jako Serbski Tybet. .
Tłum: Zorana Lutowac, Przemysław Mrugacz.
Na podstawie:
http://www.novosti.rs/vesti/naslovna/reportaze/aktuelno.293.html:461911-Staroslovenski-hram-na-srpskom-Tibetu
Zdjęcia do artykułu pochodzą ze strony: http://www.novosti.rs/
Old Slavic temple on Serbian Tibet
Fantastic discovery of archeologist of Ras Muzeum on one of the hills of Pešter. Foundations of three buildings square shaped described by perfectly circular walls are clearly seen in the images from satellites. Fire caused by lightening on a nameless hill of Pešter, in the middle of nowhere where even sheep are not grazed, recently burned up juniper bushes and discovered foundations of unusual buildings, probably old Slavic temple. Archeologists from Ras Muzeum in Novi Pazar have discovered this unique site in late October, exploring the mysterious Serbian mounds from period before Nemanjić dynasty.
On the basis of preliminary excavations during which the remains of a typical Old Slavic ceramics have been found, it is assumed that this is a cult place of polytheistic religion whose main deity was Svetovid. The findings indicate that it was still active in the 9th and 10 century, before Nemanjić dynasty, when a large part of the Serbs have been already baptized. Archaeologists say there is no hint when the temple was build whose contours are clearly visible in the images from satellites!
Museum research team, composed of Svetlana Čeković, Nadžib Kočan and Vladan Vidosavljević, immediately set out to explore the environment and discover the foundations of three identical buildings. Archeologist were totally confused by the discovery, because this kind of building hasn’t been recorded anywhere!
Numerous questions appeared. What was the purpose of this complex? What is the symbolism of squares in circles? To which point led the hallways from them? Who and when built this cult place in the wasteland of „Serbian Tibet”?
The treasury of toponyms
Stari Ras, especially Pešter plateau, are true treasures of toponyms associated with pre-Christian Slavic cults, say scientists. Scientists believe that very common names of hills resemble Slavs, such as: Trebište, Trebežići, Trebiće, Potreb, which have meaning of a place where people put their offerings (serbian: treba) to gods, and on the Dobri Dub (serbian word dub is in polish dąb), Dubovo and similar places, probably were sacred oak forests.
Tags: Muzeum Ras, Pešter, Serbia, slowianska swiatynia
